Wydarzenia te przeszÅ‚y do historii jako aksamitna rewolucja - czyli zmiany, które doprowadziÅ‚y do obalenia systemu tzw. demokracji ludowej elit sprawujÄ…cych wÅ‚adzÄ™ oraz pozwoliÅ‚y na transformacjÄ™ ustrojowÄ… i wstÄ…pienie CzechosÅ‚owacji na drogÄ™ demokracji parlamentarnej. Zmiany w Europie w 1989 roku nazwane zostaÅ‚y JesieniÄ… Ludów. U nas w Polsce trwaÅ‚y 10 lat, na WÄ™grzech 10 miesiÄ™cy, w NRD 10 tygodni, w CzechosÅ‚owacji 10 lat.
Poniżej kalendarium wydarzeń w Czechosłowacji:
-
17 listopada przez PragÄ™ ruszyÅ‚a demonstracja, byÅ‚a caÅ‚kowicie oficjalna. Spodziewano siÄ™ piÄ™ciu tysiÄ™cy demonstrantów, przyszÅ‚o zaÅ› dziesięć tysiÄ™cy tyle. Demonstranci próbowali podkreÅ›lić swojÄ… pokojowość, wrÄ™czajÄ…c milicjantom kwiaty, dziaÅ‚anie to jednak nie przyniosÅ‚o skutku - zostali brutalnie spacyfikowani (byÅ‚o ponad 560 rannych).
-
18 listopada strajk zaczÄ…Å‚ siÄ™ rozszerzać, a 19 listopada uaktywniÅ‚a siÄ™ opozycja. Vaclav Havel zwoÅ‚aÅ‚ spotkanie sygnatariuszy Karty 77 (po opublikowaniu tekstów MiÄ™dzynarodowych Paktów Praw CzÅ‚owieka czechosÅ‚owaccy intelektualiÅ›ci i dziaÅ‚acze opozycji podpisali 6 stycznia 1977 roku tzw. KartÄ™ 77), zaczynaÅ‚a bowiem Å›witać nadzieja, że protesty okażą siÄ™ czymÅ› wiÄ™cej.
-
W nocy 19 na 20 powoÅ‚ano do życia Forum Obywatelskie, sformuÅ‚owano pierwsze postulaty polityczne. Zażądano ustÄ…pienia czoÅ‚owych dziaÅ‚aczy partii komunistycznej, szczególnie Gustava Husaka, poparto także zÅ‚ożony poprzedniego dnia podczas drugiej manifestacji postulat strajku generalnego, który miaÅ‚ odbyć siÄ™ 27 listopada.
-
20 listopada na placu WacÅ‚awa zebraÅ‚a siÄ™ kolejna manifestacja. zgodnie z poleceniem Lorenca milicja nie interweniowaÅ‚a, co ważniejsze doszÅ‚o też do pierwszych rozmów z premierem Ladislavem Adamecem. 21 listopada na placu WacÅ‚awa byÅ‚o już dwa tysiÄ…ce ludzi, protesty zaÅ› zaczęły rozprzestrzenia siÄ™ na caÅ‚y kraj. Trzy dni później nastÄ…piÅ‚ przeÅ‚om: caÅ‚e kierownictwo partii z Jakeszem na czele uznaÅ‚o, że nie jest w stanie utrzymać kontroli nad sytuacjÄ… i podaÅ‚o siÄ™ do dymisji.
-
27 listopada odbyÅ‚ siÄ™ zapowiedziany tydzieÅ„ wczeÅ›niej strajk generalny, wedÅ‚ug szacunków wsparty przez 75% populacji. WÅ‚adza komunistyczna e CzechosÅ‚owacji rozpadÅ‚a siÄ™ na oczach jej mieszkaÅ„ców. SformuÅ‚owano postulaty udziaÅ‚u w rzÄ…dzie Forum Obywatelskiego, zaÅ› dwa dni później parlament wykreÅ›liÅ‚ z konstytucji "przewodniÄ… rolÄ™" Komunistycznej Partii CzechosÅ‚owacji, byÅ‚ to wÅ‚aÅ›ciwie koniec socjalizmu. Pierwszy raz od zakoÅ„czenia II wojny Å›wiatowej wÅ‚adze w Pradze sprawowaÅ‚ rzÄ…d, w którym komuniÅ›ci nie mieli przewagi. 29 grudnia nowym prezydentem zostaÅ‚ Vaclav Havel.
Uczniowie naszej szkoÅ‚y zapoznali siÄ™ z wystawÄ… poÅ›wiÄ™conÄ… w/w wydarzeniom. UdaÅ‚o siÄ™ im odszukać czoÅ‚owÄ… postać - Vaclava Havla, jak również odczytać informacje załączone do zdjęć. Zadanie wcale nie byÅ‚o Å‚atwe, ponieważ opis byÅ‚ w jÄ™zyku czeskim.
Informacje przygotowała Pani Sylwia Mielcarek